تردد در محدوده زوج و فرد پولی می‌شود یا غیر مجاز؟

هنوز مشخص نشده که از تیرماه محدوده زوج یا فرد پولی می‌شود یا اینکه شهروندان تنها ۲۰ روز اجازه تردد در این محدوده را خواهند داشت.

معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در اواخر سال ۹۷ خبر از طرحی داد که به موجب آن تعداد روز‌های مجازی که هر خودرو می‌تواند در محدوده زوج یا فرد تردد کند، کاهش می‌یابد، تا در نتیجه آن آلودگی هوا و ترافیک هم کاهش یابد.

در این طرح به جای آن که هر خودرو مجاز باشد به صورت یک روز در میان (زوج یا فرد) وارد حلقه دوم ترافیکی شهر تهران شود، می‌تواند در همه روز‌ها وارد این محدوده شود، اما مشروط بر اینکه تعداد روز‌های ورودی او در هر فصل بیشتر از ۲۰ روز نباشد.

تا اینجای طرح می‌توان متصور شد که اگر همه خودرو‌ها تنها ۲۰ روز در هر فصل بتوانند وارد حلقه دوم ترافیک شوند، شاهد کاهش چشمگیر ترافیک و آلودگی خواهیم بود. اما در ادامه این طرح شهرداری پول می‌گیرد و اجازه ورود به طرح می‌دهد.

اگرچه مسئولان شهرداری خوش ندارند که نسبت به این اقدام واژه «پول گرفتن» اطلاق شود و اصرار دارند که از یک واژه شیک و مجلسی به نام «عوارض» استفاده شود، اما در مجموع اگر همه شهروندان مبلغ تعیین شده برای ورود به محدوده ترافیک اعم از حلقه اول و دوم را بپردازند، می‌توانند وارد این محدوده و موجب ترافیک و آلودگی هوا شوند.

فرق این طرح با طرح سابق (یک روز در میان) در این است که در طرح سابق تحت هر شرایطی ورود به حلقه دوم ترافیکی در نیمی از فصل ممنوع بود و به صورت مشخص در روز‌های زوج، فقط پلاک‌های زوج و در روز‌های فرد، فقط پلاک‌های فرد مجاز به تردد بودند و در صورت تخلف از این قانون هم با متخلفان برخورد می‌شد و شهر تهران هم در نیمی از فصل به راحتی نفس می‌کشید، اما در طرح جدید ۲۰ روز در هر فصل برای همه خودرو‌ها آزاد است و اگر به خاطر عدم ممنوعیت، همه خودرو‌ها در ۲۰ روز اول فصل تابستان وارد این محدوه شوند، آن وقت شاهد افزایش چشمگیر آلودگی هوا و ترافیک در ۲۰ روز اول خواهیم بود و، چون برای روز‌های بعدی هم در صورت پرداخت پول ممنوعیتی وجود ندارد، هر کسی می‌تواند با پول دادن به شهرداری اجازه ورود به محدوده‌های ترافیکی را دریافت کند، لذا در روز‌های بعدی هم ورود خودرو‌ها به این محدوده ادامه یافته و آلودگی و ترافیک هوا هم بیشتر می‌شود.

در طرح پیشین که پولی گرفته نمی‌شد و مبنای کار ممنوعیت ورود در روزهای مخالف پلاک بود، خودروهای کمتری به محدوده وارد می‌شدند، اما پولی عاید شهرداری نمی‌شد، اما در طرح جدید که به بهانه کاهش ترافیک و آلودگی هوا اجرا خواهد شد، اگر رانندگان پول پرداخت کنند، می‌توانند در همه روزها وارد محدوده‌های ترافیکی شوند و این رویکرد نشان می‌دهد، هدف از اجرای این طرح کاهش آلودگی هوا و ترافیک نیست، بلکه پول گرفتن از صاحبان خودرو تحت پوشش اجرای طرحی با مطالعات علمی عمیق و کمک گرفتن از دانشگاه‌ها و اندیشکده‌های برتر کشور و استفاده از تجربیات موسسات بین المللی است که کارکناش از کره مریخ آمده‌اند که اگر واقعا هدف کاهش آلودگی هوا بود، چنانچه شهروندان هزاران برابر این مبلغ را هم پرداخت می‌کردند، نباید به آن‌ها اجازه ورود به محدوده را می‌دادند.

سردار حسین رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به اجرای طرح پولی شدن تردد در حلقه دوم ترافیکی در تیرماه سال جاری، پلیس پایتخت برای کنترل ترافیک بزرگراه‌ها و معابر پایتخت چه تمهیداتی را در نظر گرفته است؟ اظهار کرد: این محدوده‌ به هیچ عنوان پولی نخواهد شد.

رئیس پلیس پایتخت تصریح کرد: مالک هر خودرویی مجاز است تا برای رسیدگی به مشکلات و بررسی مسائل روزمره خود، در هر فصل ۲۰ روز را وارد محدوده حلقه دوم ترافیکی (زوج یا فرد فعلی) شود و در آن تردد کند.

سردار رحیمی خاطرنشان کرد: جلسات و بحث‌های فراوانی در خصوص ورود شهروندان به محدوده زوج یا فرد صورت گرفت، تا با توجه به دو هدف کاهش ترافیک و آلودگی هوا در پایتخت به نقطه مشترکی رسیدیم.

وی افزود: بر این اساس هر شخص در هر فصل تنها به مدت ۲۰ روز می‌تواند در محدوده زوج یا فرد تردد کند و تردد بیش از این تعداد مشمول جریمه خواهد شد.

سخنان رئیس پلیس تهران در خصوص مقررات طرح جدید، حاکی از تعریف متفاوت مسئولان شهری و انتظامی از این طرح است.

مسئولان انتظامی که وظیفه کنترل ترافیک و معابر شهری را برعهده دارند، معتقدند اگر قرار باشد با پرداخت پول همه بتوانند وارد محدوده طرح شوند، آن وقت نتیجه‌ای برای رسیدن به کاهش ترافیک و آلودگی هوا نخواهیم گرفت و مسئولان شهری هم که به بهانه کاهش آلودگی هوا و ترافیک خواستار اجرای این طرح شده‌اند، شرایطی فراهم کرده‌اند که با پرداخت پول، ظاهر طرحشان که کاهش آلودگی هوا است به هوا می‌رود، اما باطن آن که پول گرفتن از مردم است، کاملا به وسط هدف اصابت می‌کند.

حال در این میان، مردم سر در گم دو اظهارنظر متناقض از سوی شهرداری و پلیس هستند! شهرداری مردم را به شرط پرداخت عوارض (بخوانید پول) مجاز به ورود در محدوده زوج یا فرد می‌داند و پلیس هم که ژست «اهل معامله نیستم» گرفته، اعلام کرده است که هر کسی که بیشتر از ۲۰ روز در هر فصل وارد محدوده طرح شود، پلیس نسبت به جریمه فرد متخلف و اعمال قانون آن اقدام می‌کند، تا دیگر این کار را تکرار نشود.