پینگ‌پنگ با خانه‌های خالی

به گزارش نور اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد؛ در شرایطی که متولی شناسایی خانه های خالی از شناسایی یک میلیون و۱۵۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در شهر تهران خبر داده است و اعلام کرده اطلاعات این واحدها در دسترس متولی دریافت مالیات از این خانه ها قرار گرفته است، حدود دو هفته قبل متولی دریافت مالیات از خانه های خالی نسبت به نقص اطلاعات اعلام شده در این زمینه واکنش نشان داده و اعلام کرده بود با اطلاعاتی که از سوی متولی شناسایی واحدهای خالی از سکنه در دسترس سازمان امور مالیاتی قرار گرفته است عملا امکان دریافت مالیات از واحدهای خالی وجود ندارد. چرا که متولی شناسایی این واحدها تنها امکان دسترسی متولی دریافت مالیات از مالکان واحدهای خالی از سکنه را به اطلاعات سامانه رهگیری خانه های خالی فراهم کرده است و این اطلاعات ناقص است.

به موجب آنچه دو هفته قبل از سوی متولی دریافت مالیات از خانه های خالی اعلام شد اطلاعاتی که در سامانه شناسایی خانه های خالی در دسترس متولی دریافت مالیات نیز قرار گرفته است فاقد دونوع اطلاعات مهم وضروری برای دریافت مالیات از مالکان واحدهایی است که به عنوان خانه های خالی شناسایی شده اند.

این اطلاعات شامل زمان ساخت واحدها و مدت زمان خالی بودن واحدهاست که به دلیل نقص در اطلاعات سامانه رهگیری خانه های خالی، در این سامانه ودر مورد واحدهایی که به عنوان واحدهای مسکونی خالی از سکنه معرفی شده اند درج نشده است.

بنا بر اعلام متولی دریافت مالیات از خانه های خالی از سکنه بدون وجود این اطلاعات عملا امکان دریافت مالیات از خانه های خالی وجود ندارد وفرآیند اجرای قانون با مشکلات و اعتراضات زیادی همراه خواهد شد. دریافت مالیات از خانه های خالی که قانون آن در سال ۹۴ مصوب شد از همان زمان به دلیل وجود دو مشکل عمده اجرایی نشد. اولین و اصلی ترین مشکل، وجود حفره های زیاد روی تور مالیاتی خانه های خالی بود که به دلیل فراهم کردن امکان فرار مالیاتی عملا اجرای این قانون را غیرممکن می کرد. اما اشکال دیگر مربوط به یک مشکل اداری مربوط به شناسایی و گرفتن مالیات از مالکان خانه های خالی است که اجرای این قانون را تاکنون به تاخیر انداخته است.

از آنجا که فرآیند دریافت مالیات از خانه های خالی یک فرآیند چند دستگاهی است عملا هماهنگی بین دستگاه های متولی و مجری این قانون مالیاتی تاکنون با مشکلات زیادی همراه شده وبه طور مناسبی محقق نشده است. تا جایی که دو هفته قبل متولی دریافت مالیات از خانه های خالی با بیان اینکه لیست اولیه ۱۰۹ هزار خانه خالی در دسترس این نهاد قرار گرفته است، اعلام کرد اگرچه به این سامانه دسترسی داریم و به طور مرتب اطلاعات خانه های خالی در این سامانه را مشاهده می کنیم اما اگر بخواهیم این اطلاعات را برای محاسبه مالیات از خانه های خالی مرجع قرار دهیم حتما این اطلاعات باید به صورت رسمی با تکمیل نواقص موجود به ما تحویل شود. این در حالی است که از همان ابتدا هماهنگی و همکاری مناسبی از سوی دستگاه هایی که باید در جمع آوری اطلاعات مربوط به واحدهای مسکونی خالی از سکنه با متولی شناسایی این خانه ها همکاری می کردند، صورت نگرفت. به همین علت مشکلاتی همچون ثبت دو مالکیت برای یک خانه ناشی از استفاده از اطلاعات سامانه ثبت اسناد از یک سو و سامانه رهگیری معاملات مسکن از سوی دیگر درمورد برخی از واحدها به وقوع پیوست.

از سوی دیگر عملا فرآیند شناسایی واحدهای خالی از سکنه به دلیل عدم همکاری مناسب برخی از دستگاه ها به فرآیندی سطحی تبدیل شد و از عملیات شناسایی، به روند خوداظهاری مالکان تغییر وضعیت داد.

از سوی دیگر درحالی که حدود دو هفته قبل متولی دریافت مالیات از خانه های خالی از شناسایی ۱۰۸ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه خبر داده بود متولی شناسایی این واحدها روز گذشته اعلام کرد یک میلیون و۱۵۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه شناسایی شده است.این موضوع خود به محلی برای بحث تبدیل شده است. اول آنکه آیا آمار ارائه شده مربوط به شناسایی خانه های خالی از سکنه آمار مربوط به واحدهایی است که به طور قطع به عنوان واحد خالی از سکنه شناسایی شده اند یا خانه هایی است که در فرآیند خوداظهاری برای شناسایی قرار گرفته اند؟

دوم آنکه در صورتی که این تعداد واحد مسکونی به طور قطع به عنوان واحد خالی از سکنه شناسایی شده اند، با توجه به اینکه در جریان سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵ تعداد کل خانه های خالی کشور رقمی بیش از ۲ میلیون و۵۰۰ هزار واحد مسکونی اعلام شد معنای اعلام این آمار کاهش تعداد خانه های خالی است؟ در حالی که شواهد نشان می دهد تعداد خانه های خالی ناشی از موج سفته بازی و سرمایه گذاری در بازار مسکن در سال های ۹۷ و اوج آن در نیمه دوم سال ۹۸ و نیمه اول ۹۹ هم اکنون باید افزایش نیز یافته باشد.

سوال بعدی که باید در این زمینه به آن پاسخ داده شود آن است که این تعداد خانه خالی شناسایی شده تنها مربوط به اشخاص حقیقی است یا املاک خالی از سکنه اشخاص حقوقی نیز در این آمار آورده شده است؟ سهم هر کدام از شهرها از این تعداد خانه خالی چه میزان است؟

از سوی دیگر در حالی که حدود دو هفته قبل متولی دریافت مالیات از خانه های خالی اعلام کرده بود تنها اطلاعات مربوط به ۱۰۸ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در سامانه رهگیری این واحدها در دسترس آنها قرار دارد چگونه طی دو هفته آمار این واحدها ۱۵ برابر شده است؟

همه اینها سوالاتی است که باید از سوی متولی شناسایی خانه های خالی به شفافیت وصراحت پاسخ داده شود. با این حال شواهد نشان می دهد در شرایط و وضعیت فعلی باز هم عملا امکان دریافت مالیات از خانه های خالی وجود ندارد، هر چند در صورت اجرای قانون از آنجا که در فرآیند دریافت این مالیات راه فرارهای زیادی برای ملاکان اصلی قرار داده شده است این مالیات عملا بعید است که به هدف یا هدف های اصلی اصابت کند. ضمن آنکه در فرآیندی که هم اکنون برای شناسایی خانه های خالی و دریافت مالیات از آنها آغاز شده است آدرس و نشانی این خانه ها به صحنه پینگ پنگ متولی شناسایی و متولی دریافت مالیات تبدیل شده است.