حفر چاه های غیر مجاز وکاشت محصولات آب بر؛ بلای جان منابع آبی کشور

حفر چاه های غیر مجاز وکاشت محصولات آب بر؛ بلای جان منابع آبی کشور

یادداشتی ازعباس اسدی،کارشناس حقوقی و پژوهشگر اجتماعی

 اهمیت وجود منابع آبی برای حفظ حیات و موجودیت یک تمدن بشری،بر کسی پوشیده نیست.اما درسالهای اخیر وضعیت بحرانی شده است و سالهاست کشور ایران با بحران خشکسالی و بی آبی دست وپنجه نرم میکند، اما فکر اساسی برای حل آن نشده است.

دو نمونه از اقداماتی که میتوان و بایستی برای مدیریت بحران آب‌در کشور بکار برد.راهکارهای مختلفی از‌جمله انتقال آب دریای خزر یا دریای عمان به مناطق خشک ایران مطرح شده است که کارشناسان نسبت به آن اتفاق نظر نداشته و انجام این پروژه ها را باعث آسیب به محیط زیست و بسیار پرهزینه میدانند.

یا بحث جیره بندی آب که قطعا علاج درد نبوده و باعث نارضایتی های گسترده اجتماعی میشود و بحث واردات آب یا انتقال آب از نقطه ای به نقطه دیگر نیز مطرح بوده که همگی هزینه بر و زمان بر بوده و شاید نتواند مشکل آب را به سرعت و با در نظر گرفتن محدودیت منابع مالی کشور حل کرد اما راهکارهایی وجود دارد که با هزینه بسیار پایین و از طریق قانونگذاری میتوان تاحدی بحران آب را کنترل کرد و عوارض زیست محیطی ندارد و ازجهات مختلف ازجمله حل مشکل فرونشست زمین و حتی کاهش آسیب های ناشی از زلزله نیز موثر است.

یکی از این راهکارها بحث ممنوعیت قانونی کاشت محصولات آب بر(مثل هندوانه)است که طبق برآورد کارشناسان میلیاردها مترمکعب آب کشور را هدر میدهد و صرفا با ممنوعیت قانونی کشت این محصول و اقدام به واردات آن مانند سایر محصولات کشاورزی میتوان کمک بزرگی به منابع آبی کشور کرد.

در عوض میتوان از طریق پرداخت تسهیلات بانکی و کمک های فنی به کشاورزانی که در زمینه کاشت محصولات آب بر فعالیت داشته اند(که تعداد بالایی نیستند)،آنها را ترغیب به کاشت محصولاتی کرد که ضمن همخوانی با خاک و هوای منطقه خود، محصولاتی با میزان آب بری پایین تولید کرده و ضمن حفظ محیط زیست به گذران معیشت روزمره خود بپردازند.

یکی دیگر از اقداماتی که بایستی از طریق دادستانی و سایر نهادهای نظارتی با آن برخورد جدی و فوری شود موضوع ممنوعیت حفرچاه های غیر مجاز و همچنین اقدام عاجل جهت مسدود سازی و پر کردن چاه های غیر مجازی است که در سالهای اخیر حفر گردیده است و اقدام به مکیدن آب های زیرزمینی میکنند که متعلق به همه ملت بوده و جزو منابع طبیعی وملی بوده است.

به نظر می رسد با همین دو اقدام که بودجه و تخصص و زحمت زیادی ندارد میتوان گامی بزرگ در جهت کاهش میزان برداشت منابع آبی کشور برداشت و کشور را از بروز فاجعه آبی نجات داد و از سوی دیگر اعمال حبس تا جریمه های نقدی سنگین نیز ابزارهایی است که میتوان به راحتی این هدف مهم را تحقق بخشید.

تجربه نشان داده است که حکومت داری و حفظ محیط زیست کشور با خواهش و التماس ممکن نیست و بایستی به اقدامات تنبیهی و همچنین زیربنایی دست زد تا هرچه زودتر مشکل مرتفع شود، زیرا فرصت زیادی برای تعلل و برگزاری همایش های بی فایده و تکراری و ملال آور وجود ندارد.